مواد اولیهی چلنگری خوزستان
آهن با نماد شیمیایی Fe ، نام یک عنصر شیمیایی است. آهن اصلیترین عنصر سازندهی هستهی بیرونی و درونی زمین و چهارمین عنصر متداول در پوسته است. نقطهی ذوب آهن ۱۵۳۹ درجهی سانتیگراد است.
آهن در طیف گستردهای از حالتهای اکسیداسیون یافت میشود؛ نسبت به اکسیژن و آب دارای واکنشاست. سطح آهن تازه سطحی نقرهای-خاکستری درخشان به نظر میرسد، اما در هوای عادی اکسیده میشود تا به صورت اکسید آهن هیدرات شده درآید، که معمولاً به عنوان زنگ شناخته میشود. بر خلاف دیگر فلزات که لایههای اکسید سطح، درون قطعه فلز را (در برابر زنگزدگی) رویینه میسازند، لایهی اکسید آهن، با ادامهی نفوذ و اشغال حجم بیشتری از فلز، و در نتیجه پوسته پوسته شدن و سوا شدن، سطح تازهای را در معرض خوردگی قرار میدهد.
آهن دارای سطح صاف و نقرهای براق مایل به رنگ خاکستری است اما وقتی در هوا با اکسیژن ترکیب میشود به رنگ قرمز یا قهوهای در میآید که به آنها اکسید دارای ترکیبات آهن یا زنگ گفته میشود. کریستالهای خالص آهن نرمه (نرمتر از آلومینیوم) و با اضافه کردن مقدار کمی ناخالصی مانند کربن مقدار قابل توجهی تقویت میشود. مقادیر مناسب و کمی (تا چند درصد) از فلزات دیگر و کربن، تولید فولاد میکند که میتواند هزار برابر سختتر از آهن خالص باشد.
خواص مکانیکی آهن عمدتاً بستگی به خلوص دارد به گونهای که خالصترین کریستالهای تک آهن که برای مقاصد تحقیقاتی تولید شدهاند از آلومینیوم نرم ترند، افزودن تنها ۱۰ قسمت در میلیون کربن مقاومتش را دو برابر میکند. سختی نیز به سرعت با افزایش مقدار کربن تا ۰/۲٪ و اشباع شده تقریباً در ۰/۶٪ به سرعت افزایش مییابد.
امروزه اجزای اسقاطی موتور خودروها را به قیمت ارزان خریداری میکنند و از آن استفاده میبرند. بهویژه محور جلو اتومبیل و کاسههای بیرونی بلبرینگهای محکم و بزرگ ارزانتر از فولاد خالص تمام میشود. این قطعات شامل نیکل، کروم، منگنز و … هستند.
چون چلنگری خوزستان در واقع تغییر شکل دادن ضایعات و اجناس اسقاطی فولادی و آهنی با استفاده از ابزار است، مواد مورد استفادهی چلنگرها غالباً همین ضایعات فلزی آهن و فولاد است که بسته به شیء مورد نظر از اجرای مختلف این ضایعات از لحاظ اندازه و ضخامت استفاده میکنند.
مادهی اولیهی چلنگران از آهن کهنه و اسقاطی یا فنرهای ماشین، پوستهی بلبرینگ، قطعات اسقاطی ریل راهآهن است.
معمولاً از فنر خشک ماشین ابزار برندهای مانند کارد، صلابه، داس و … و از آهن اسقاط وسایل نرم مانند نعل چهارپایان، دیگ، سیخ تنور و از پوستهی بلبرینگ کارد و مصقل و از ریل آهن ابزاری چون تیشه و تبر و کلنگ میسازند.
زغال چوب یا اَنْگِشْت، ماده سبک، شکننده و سیاهرنگ باقیمانده از نیمسوختن چوب یا دیگر اندامهای گیاهی و جانوری است که قسمت اعظم ترکیبات آنها تبدیل به کربن شده باشد. این کربن ناخالص از ۸۵ تا ۹۸ درصد کربن تشکیل ست.
یکی از کاربردهای سنتی زغال چوب در تهیه فولاد است.
برخی از ویژگیهای زغال خوب به اینشرح است:
• خاموش نشود و بدون بادزدن روشن بماند.
• با دوام باشد.
• دود نکند.
• گاز و بو نداشته باشد.
• جرقه نداشته باشد.
• پرحرارت باشد.
• خاکستر فراوان تولید نکند.
زغالسنگ نام کانی سیاهرنگی است که از پسماند مواد گیاهی دورههای کهن زمینشناختی (میلیونها سال پیش) تشکیل شدهاست و بهعنوان سوخت و نیز مادهی اولیهی برخی صنایع شیمیایی برای تولید گاز، کُک، روغن، قطران و مانند اینها استفاده میشود.
البته برخی از زمینشناسان معتقدند که زغالسنگ کانی نیست. بخش بزرگی از جِرم زغالسنگ کربن است. از دیگر ترکیبات زغالسنگ هیدروژن، نیتروژن، اکسیژن و گوگرد است. انواع زغالسنگ در دورههای گوناگون زمینشناسی و تحت شرایط مختلفی به وجود آمدهاند.
زغالسنگ از فشرده شدن و تحمل گرما برخی گیاهان به وجود میآید که اکثراً از گیاه سرخس میباشد.
یک مادهی جامد پُرکربن است که در اثر تقطیر آهستهی زغالسنگ تشکیل میشود. از این ماده با عیار کربن ۸۰ تا ۹۰ بهعنوان سوخت استفاده میشود و بهطور گسترده بهعنوان یک جایگزین برای زغالسنگ محسوب میشود.