یافته‌ها، بحث و نتیجه‌گیری امکان‌سنجی احیای ترکه‌بافی خوزستان
۱- یافته‌های پژوهش
مانند سایر پدیده‌ها، رونق و یا منسوخشدن ترکه‌بافی خوزستان به عوامل گوناگون وابسته است. بررسی موشکافانه‌ی هریک از این عوامل، نیازمند تبادل نظر کارشناسانه در حیطه‌های مربوطه است اما در نگاه کلی می‌توان منشأ پیدایش دسته‌ای از این علت‌‌ها را در بی‌تفاوتی تولیدکنندگان و دسته‌ای دیگر را در عدم اجرای حمایت‌های گوناگون نهادهای دولتی و غیردولتیِ فعال در این زمینه مرتبط ساخت. مصاحبه‌هایی که با سه گروه تولیدکننده، فروشنده و خریدار و همچنین کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی انجام شده، این نتیجه‌گیری را تقویت می‌کند.
در این‌جا، فهرستی از مهمترین عواملی که ترکه‌بافی خوزستان را در مسیر منسوخشدن قرار داده، بیان و تشریح می‌شود. در مبحث بعدی، برای رفع معضلات به‌وجود‌آمده پیشنهاداتی ارائه می‌شود. یادآوری می‌شود که درصورت باززنده‌سازی ترکه‌بافی، همچون گذشته، هریک از این موارد می‌تواند مانعی بزرگ در برابر ادامه‌ی فعالیت این هنرصنعت محسوب شود.
مهمترین عوامل تأثیرگذار بر منسوخشدن ترکه‌بافی خوزستان، به‌شرح زیر است:
– بهینه‌نبودن ابزارهای ترکه‌بافی.
– عدم اصلاح فضای کارگاهی برای انجام ترکه‌بافی و سایر فعالیت‌های جانبی این صنعت.
– ساختار مالي نامناسب ترکه‌بافان و دخالت غیرمنصفانه‌ی عوامل واسطه و سودجو در زمينه‌ي تأمين مواد اوليه و فروش محصولات.
– دشواری دسترسی ترکه‌بافان به مواد اولیه‌ی مرغوب.
– ضعف رقابتی محصولات ترکه‌بافی در برابر محصولات ماشینی جایگزین:
– رواج محصولات ماشینی مشابه در سال‌های اخیر:
– بالابودن قیمت تمام‌شده‌ی محصولات ترکه‌بافی نسبت به محصولات ماشینی مشابه:
– عدم تنوع‌بخشی و به‌روزرسانی کاربردِ محصولات ترکه‌بافی متناسب با سلیقه‌ی مشتریان:
– بی‌تفاوتی ترکه‌بافان جهت تنوع‌بخشی به محصولات برمبنای شاخص‌های بومی مناطق تولید و سایر مناطق کشور.
– نبود بسته‌بندی مناسب محصولات:
– سطح پایین تولید روزانه در کارگاههای ترکه‌بافی به‌علت جمعیت کم ترکه‌بافان:
– کاهش تعداد کارگاههای فعال:
– عدم تأسیس فروشگاه‌های عرضه‌ی مستقیم محصولات در کنار کارگاههای ترکه‌بافی.
– حاشیه‌ی سود پایین برای تولیدکننده و فروشنده:
– ناکافی‌بودن دستمزد ترکه‌بافان و مشکلات شغلی:
– عدم وجود صنف و اتحادیه در ترکه‌بافی:
– عدم توازن تولید و مصرف:
– کاهش فروش محصولات به علت وجود مشکلات اقتصادی:
– عدم تبلیغ و بازشناسی محصولات این هنرصنعت برای عموم مردم، در سطح رسانه‌های داخلی و بین‌المللی:
– منتقل‌نشدن آموزه‌ها و تجربیات اساتید قدیمی و پیش‌کسوتان ترکه‌بافی به نسل‌های جدید:
– ضعف ترکه‌بافان و نهادهای مرتبط در بازاریابی و بازارداری اصولی محصولات ترکه‌بافی؛
– عدم سرمایه‌گذاری کافی در صادرات صنایع‌دستی؛
– عدم شناخت تنگناها و راه‌حل‌های پیشنهادی در صادرات صنایع‌دستی؛
– معرفی‌نشدن ترکه‌بافی در ردیف رشته‌های صنایع دستی کشور در هنرستان‌ها و دانشگاه‌های هنر:
– عدم انجام پژوهش‌های جامع در زمینه‌ی معرفی و آموزش ترکه‌بافی برای علاقه‌مندان و سرمایه‌گذاران:
– فراهم‌نشدن بستر مناسب برای عرضه‌ی محصولات ترکه‌بافی در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی:
– نبود آمار مشخص از تعداد کارگران و کارگاه‌ها به منظور برنامه‌ریزی؛
– عدم تعامل برنامه‌ریزی شده میان تولیدکنندگان و سازمان‌های دولتی مربوط؛
– وجود ضعف در صنعت گردشگری کشور؛
– عدم راه‌اندازی کارگاههای متمرکز ترکه‌بافی برای تولید انبوه و استاندارد محصولات ترکه‌بافی ازسوی نهاهای دولتی و غیردولتی مرتبط.
– عدم برخورداری از بیمه‌ی عمر و بالابودن تعرفه‌ی بیمه‌ی تأمین اجتماعی:
– عدم ایجاد علاقه و حمایت مادی و معنوی برای علاقه‌مندان و فعالان در این هنرصنعت ازسوی نهادهای دولتی و غیردولتی مرتبط:
۲- نتیجه‌گیری و تشریح استراتژی پیشنهادی
با توجه به نتایج تجزیه و تحلیل عوامل درونی و بیرونی مؤثر بر منسوخشدن ترکه‌بافی خوزستان و نمره‌ی نهایی عوامل درونی و بیرونی که هر دو میان ۲ تا ۳ قرار دارند، شکل زیربه این نتیجه می‌رسیم که مجموع نمره‌های حاصل از نقاط قوت و ضعف و همچنین فرصت‌ها و تهدیدها، از وضعیت نسبتاً مطلوبی برخوردار نیست و نزدیک به میانگین است که برای برون‌رفت از این وضعیت، باید از استراتژی تهاجمی که در جدول زیر قابل ملاحظه است، استفاده کرد.
تعیین جایگاه ترکه‌بافی خوزستان بر اساس یافته‌ها
استراتژی تهاجمی، راهبرد حداکثر استفاده از فرصت‌های پیش‌روی مجموعه‌ی ترکه‌بافی خوزستان است که با به‌کارگیری نقاط قوت آن در اجرای استراتژی‌های S-O با استفاده از نقاط قوت درونی از فرصت‌های بیرونی حداکثر بهره‌برداری را می‌نماید.
استراتژی ترکه‌بافی خوزستان بر اساس یافته‌ها
در این وضعیت باید با استفاده از نقاط قوت درونی اقدام‌های زیر را به عمل آورد:
۱- بهره‌برداری از فرصت‌های خارجی مندرج در جدول SWOT؛
۲- برطرف کردن نقاط ضعف درونی؛
در این راستا براساس اطلاعات حاصله باید این اقدامات را به عمل آورد: رسوخ در بازار، توسعه‌ی بازار داخلی و خارجی و توسعه‌ی محصولات جدید.
با توجه به توانمندی ترکه‌بافی خوزستان و نتایج و یافته‌هایی که در این زمینه به‌دست‌آمده و از طرفی فرآیند بازاریابی محصولات ترکه‌بافی که منجر به فروش خدمت یا محصولی به مشتریان جامعه‌ی هدف می‌شود، باید برای ایجاد سود برای ذینفعان کل زنجیره‌ی تأمین یک خدمت یا محصول، آمیزه‌ی بازاریابی طراحی شود.
آمیزه‌ی بازار، روشی است که در بازاریابی معامله‌گرا استفاده می‌شود و شامل تعیین سه نیاز از محصول یا خدمت است که می‌توان به‌عنوان راهکار پیشنهاد داد: تولید، فروش و آموزش.
حرکت این سه عامل باید همراه هم باشد تا در بازار نتیجه‌بخش شود و این سه عامل، توالی زمانی ندارند. شاید دلیل اصلی نام‌گذاری این روش به آمیزه‌ی بازار این است که این سه مورد کاملاً درهم‌آمیخته هستند و قابل تفکیک نیستند؛ بنابراین، در طراحی آمیزه‌ی بازار موفق ترکه‌بافی خوزستان، نخستین اصل در برقراری ارتباط این آمیزه با خواست بازار و مصرف‌کنندگان است که لازمه‌ی آن، بررسی روند بازار است. همچنین حمایت سازمان‌های مرتبط با حوزه‌ی صنایع دستی، به‌عنوان بخش اثرگذار در پیشبرد اهداف فوق قابل توجه است.
۱-۲- تولید
در زمینه‌ی تولید محصولات ترکه‌بافی، دو عامل مدیریت در برنامه‌ریزی و مدیریت در تولید، باید درنظر گرفته‌شوند.
۱-۲- ۱- مدیریت در برنامه‌ریزی
برای مدیریت در برنامه‌ریزی، داشتن برنامه‌ی مشخص برای تولید مطابق با سفارش ضروری است. به این منظور لازم است به زیرساخت‌های تولید (تأمین مواد اولیه، ابزار و تأمین نیروی انسانی ماهر) توجه شده و اقدامات اصولی برای بازاریابی، بازارسازی و بازارداری صورت گیرد.
۱-۱-۱-۲- زیرساخت‌های تولید
الف- بهینه‌سازی دستگاه‌ها و تجهیزات ترکه‌بافی:
ب- بهبود وضعيت كارگاه‌های ترکه‌بافی و فعالیت‌های جانبی آنها:
پ- اصلاح ساختار مالي نامناسب ترکه‌بافان و جلوگیری از دخالت غیرمنصفانه‌ی عوامل واسطه و سودجو در زمينه‌ي تأمين مواد اوليه و فروش محصولات:
ت- فراهم‌سازی دسترسي آسان و ارزان به مواد اوليه‌ی ترکه‌بافی:
ث- افزایش تعداد ترکه‌بافان و افزایش سطح تولید روزانه در کارگاههای ترکه‌بافی:
ج- انتقال هنر اساتید پیش‌کسوت ترکه‌بافی به نسل‌های جدید:
چ- برقراری قوانین صنفی و حمایت بیمه‌ای از تولیدکنندگان محصولات ترکه‌بافی:
ح- آموزش‌های تکمیلی رایگان برای تولیدکنندگان محصولات ترکه‌بافی:
۲-۱-۱-۲- بازارشناسی / بازراسازی/ بازارداری
برای بیان مطالب به‌صورت شفاف و خلاصه، بر روی سه اصل مهم بازاریابی متمرکز می‌شویم که بسیار کاربردی هستند؛ این سه اصل عبارت‌اند از: بازارشناسی، بازارسازی و بازارداری. در واقع برای فروش محصول و ایده‌های خود در بازار، باید این سه فرآیند را در نظر داشت:
بازارشناسی یعنی شناخت هر چیزی که روی موقعیت محصولات و خدمات در بازار تأثیرگذار است. قبلاً گفته شده که هرچه شناخت از بازار بیشتر باشد، به همان اندازه احتمال موفقیت در بازار بیشتر خواهد بود. یکی از نتایج مهم این پژوهش در رابطه با همین مسئله است که توجه به تغییر سلیقه‌ی مصرف‌کننده و نیازهای به‌روز بازار از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین در بحث بازارشناسی، باید برای شناخت تمام عوامل مرتبط با قیمت، تنوع محصولات، بسته‌بندی‌ها، رقبا، مشتریان و همچنین شناخت همه‌ی ابزارها، روش‌ها، راهکارها، تکنیک‌ها و راهبردهایی که بر روی کسب‌وکار تأثیر می‌گذارد، برنامه‌ریزی کرد.
برای بازارشناسی، اجرای اقدامات زیر ضروری است:
– در راه شناخت بازار، تولیدکنندگان محصولات ترکه‌بافی و دست‌اندرکاران این هنر باید به شناخت بازار هدف خود بپردازند. بر این اساس، هریک از کشورها دارای سلیقه‌ها و ایده‌هایی برای استفاده از محصولات ترکه‌بافی هستند که شناخت این سلیقه‌ها ضروری است. با توجه به یافته‌های جدول SWOT و استراتژی‌های به‌دست‌آمده در بخش فرصت‌های پیش‌رو، به‌دست‌آوردن نوع نیاز همه‌ی جوامع هدف در این قسمت لازم است.
– راه‌اندازی بانک اطلاعات جامع صنایع دستی؛ نبود بانک اطلاعاتی و ناآگاهی از تعداد کارگاه‌ها و ترکه‌بافان و فروشندگان محصولات ترکه‌بافی باعث شده که نتوان برنامه‌ریزی مشخص و معینی صورت داد. در این زمینه سازمان‌های ذی‌ربط برنامه‌ی مشخصی را تدوین نکرده‌اند؛ همچنین، به‌علت نبود اتحادیه‌ی ترکه‌بافی نمی‌توان آمار مشخصی از این رشته ارائه داد. همین امر مانعی برای شناسایی بازار است؛
– شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی در داخل و خارج کشور: این امر بازاریابی و عرضه‌ی محصولات به‌صورت زنده ازطریق تولیدکننده و صادرکننده را در معرض دید بازدیدکنندگان قرارمی‌دهد؛
– راه‌اندازی وب‌سایت تبلیغاتی اینترنتی؛ این امکان افزون‌بر بازارسازی، با ارائه‌ی محصولات ترکه‌بافی به‌صورت نمایشگاه دایمی، نقش بازاریاب را نیز ایفا می‌کند؛
– حمایت از پژوهش‌های مربوط به بازاریابی محصولات ترکه‌بافی.
– حمایت و تشویق بخش‌های خصوصی فعال در ترکه‌بافی: در زمینه‌ی باززنده‌سازی پایدار ترکه‌بافی خوزستان، باید سازوکارهای مناسب برای حمایت معاونت صنایع دستی کشور از بخش خصوصی فعال در این زمینه شناسایی شده و به مرحله‌ی اجرا درآید. بخش خصوصی می‌تواند در این زمینه‌ها فعالیت کند: سرمایه‌گذاری برای ایجاد بازارچه‌های صنایع دستی، تبیین سیاست‌های فروش و صادرات محصولات، شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی، دایرکردن کارگاههای آموزشی برای متقاضیان و کارآموزان، احداث کارگاههای ترکه‌بافی، توسعه‌ی فعالیت‌ها و … .
– حمایت از اتحادیه‌ها و تعاونی‌های ترکه‌بافی (درصورت تأسیس) و تقویت آنها: با پیدایش این اتحادیه‌های تخصصی، فعالیت‌های مربوط به ترکه‌بافی در زمینه‌های مختلف دارای انسجام شده و نتایج زیر حاصل می‌شود: با خرید محصولات تولیدی کارگاه‌ها به قیمت مناسب و واقعی و عرضه و صادرات آنها توسط این اتحادیه‌ها، دست واسطه‌ها از بازار این هنرصنعت کوتاه می‌شود. در این شرایط، تولیدکننده سود بیشتری از فعالیت خود می‌برد و انگیزه‌ی بیشتری برای بهبود کیفیت و افزایش کمی تولید خود خواهد داشت. درصورت تأسیس چنین نهادهایی، با توجه به نوپابودن آنها، ساختار مالی این نهادها وضعیت کاملاً مطلوبی نخواهد داشت و این اتحادیه‌ها در زمینه‌ی پرداخت هزینه‌های مواد اولیه، تأمین نیروی انسانی تولید و اداری، هزینه‌ی احداث یا اجاره‌ی ساختمان، تبلیغات و … دارای مشکلاتی خواهند بود. برطرف‌کردن این مشکلات، فقط با اجرای حمایت‌های دولتی امکان‌پذیر است.
بازارسازی به‌معنی توانایی استفاده‌ی درست از عوامل برای رسیدن به هدف بازارداری و توانایی حضور مستمر در بازار و داشتن ارتباط دائم با مشتریان است. به‌عبارتی، برای ساختن بازار و جلب مشتری نیاز به بازارسازی است؛
برای بازارسازی به‌منظور بهبود وضعیت ترکه‌بافی خوزستان، می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:
– تأسیس فروشگاه‌های عرضه‌ی مستقیم محصولات در کنار کارگاههای ترکه‌بافی. بدون شک تأسیس فروشگاه محصولات ترکه‌بافی در کنار کارگاههای ترکه‌بافی، می‌تواند به انگیزه‌ای قوی برای جلوگیری از تعطیلی اغلب کارگاه‌ها بدل شود. از این‌رو، پس از باززنده‌سازی این هنرصنعت، به‌منظور ادامه‌ی حیات و گسترش آن، دایرکردن فروشگاه مستقل در کنار کارگاههای تولیدی، عامل مهمی است که نباید آن را بی‌اهمیت دانست.
– فراهم‌سازی بستر مناسب برای عرضه‌ی محصولات ترکه‌بافی در نمایشگاه‌های داخلی و بین‌المللی: برپایی نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های صنایع دستی، در افزایش کیفیت محصولات تولیدی موثر است. همچنین حضور ترکه‌بافان در کنار یکدیگر و درکنار هنرمندان سایر گرایش‌های صنایع دستی، باعث تبادل ایده‌ها و بهره‌گیری از توانمندی‌های یکدیگر می‌شود. از این‌رو، پس از باززنده‌سازی ترکه‌بافی، واگذاری تعدادی از غرفه‌های این نمایشگاه‌ها به تولیدکنندگان محصولات ترکه‌بافی، گام مؤثری در زمینه‌ی تبلیغ، شناسایی و گسترش فعالیت‌های این هنرصنعت به‌شمار می‌رود؛ زیرا استقبال مردم از محصولات ارائه‌شده در نمایشگاه‌های صنایع دستی برگزارشده، حاکی از استقبال عمومی از این‌گونه محصولات است. همچنین، ایجاد نمایشگاه‌ها و بازارچه‌های فروش دائمی محصولات صنایع دستی، عامل مهمی برای افزایش استقبال مردم از خرید محصولات صنایع دستی و رونق آن است. در ردیف رشته‌های مختلف فعال در این مراکز، شایسته است ترکه‌بافی و سایر گرایش‌های منسوخ‌شده نیز قرار گرفته و به آنها توجه بیشتری شود. مسئله‌ی مهم دیگر، این است که ضمانت اجرایی این‌گونه فعالیت‌ها، در بیشتر موارد شامل پشتیبانی نهادهای دولتی و غیردولتی مرتبط برای دعوت از متقاضیان، ایجاد تسهیلات برای راه‌اندازی غرفه‌ها و سایر تشویق‌ها و حمایت‌ها است.
– تبلیغ، بازشناسی و مدسازی محصولات ترکه‌بافی در سطح رسانه‌ها.
– جلب همکاری فروشگاه‌های محصولات تولیدی صنایع دستی.
– تنوع بخشی و به‌روزرسانی محصولات ترکه‌بافی از نظر کاربرد.
– کاهش قیمت تمام‌شده‌ی محصولات ترکه‌بافی نسبت به محصولات ماشینی مشابه.
– پیشنهاد به ارگان‌های مختلف برای استفاده از محصولات ترکه‌بافی: از مديران ادارات دولتي مناطق تولید درخواست شود تا در حد توان و اختیارات خود به حمايت از جریان احيای پایدار و رونق ترکه‌بافی بپردازند. این دسته از حمایت‌ها می‌تواند موارد زیر را دربرگیرد: نمایش محصولات در بخش‌های مخصوص به خود، همکاری در زمینه‌ی تبلیغ و بازشناسی، همکاری در زمینه‌ی تأمین اعتبارات مورد نیاز تولیدکنندگان، کمک‌رسانی در جهت اجرای روند آموزش، همکاری در تأمین تجهیزات و فضای کارگاهی، خریداری محصولات و … .
– معرفی ترکه‌بافی در ردیف گرایش‌های صنایع دستی کشور در هنرستان‌ها، دانشگاه‌های هنر و سایر مراکز آموزشی مرتبط.
– برگزاری جشنواره یا جشنواره‌هایی با محوریت محصولات ترکه‌بافی خوزستان از سوي معاونت صنايع دستي (با پوشش خبری مطلوب)، در مناطق تولید یا در سایر مناطق استان؛ به‌منظور ترغيب افراد جامعه براي استفاده‌ی کاربردی از محصولات ترکه‌بافی.
– الزام یا تشویق تورهای گردشگری مناطق ترکه‌بافی ازسوی ادارات کل میراث فرهنگی استان‌ها، برای گنجاندن بازدید از کارگاههای ترکه‌بافی و فروشگاه‌های صنایع دستی در برنامه‌های تورها و همچنین معرفی این هنرصنعت در کاتالوگ‌های گردشگری مربوط به آن مناطق.
– تبلیغ و یادآوری محصولات و مسائل مربوط به ترکه‌بافی در برنامه‌ها و گفت‌وگوهای فرهنگی و هنری در شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی استان‌های محل تولید.
– کاربرد محصولات ترکه‌بافی به‌عنوان هديه و جایزه در مسابقات و برنامه‌هاي تبلیغاتیِ رادیو و تلویزیون استان‌های محل تولید و یا برخی از شبکه‌های سراسری.
– تهیه و پخش برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی ویژه‌ی صنایع دستی و گنجاندن ترکه‌بافی در میان هنرهای مورد نظر.
– تهیه و پخش برنامه‌ی تلویزیونی و رادیویی ویژه‌ی صنایع دستی منسوخ‌شده (ترکه‌بافی نیز در این مجموعه معرفی می‌شود).
– تهیه و پخش فیلم مستند پیرامون ترکه‌بافی؛ با برنامه‌ریزی دقیق و ساختار فنی و هنری مطلوب (پیشینه، آموزش، راهکارهای باززنده‌سازی، چشم‌انداز آینده، تشویق و ترغیب افراد به سرمایه‌گذاری، تولید، صادرات و …).
– اختصاص‌دادن صفحاتی از پایگاه‌های اینترنتی فعال در زمینه‌ی صنایع دستی به‌منظور معرفی صِرف ترکه‌بافی و مسایل مربوط به آن.
– راه‌اندازی وبلاگ‌ها یا وب‌سایت‌های الکترونیکی تخصصی با تمرکز بر محصولات ترکه‌بافی ایران و نظارت بر آنها جهت به‌روزرسانی و تنوع مطالب: گسترش روزافزون فن‌آوري اطلاعات و شبكه‌هاي ارتباطي همچون اينترنت و شبکه‌های ارتباط جمعی مخابراتی، در سال‌هاي اخير باعث تحولات بسيار عظيمي در حوزه‌هاي مختلف زندگي بشري شده‌است. اين موضوع، به‌ویژه در دنياي تجارت و كسب‌و‌كار از نمود بيشتري برخوردار بوده و فرصت‌هاي جديدي را با پيدايش پديده‌اي به‌نام «بازرگاني الكترونيك» فراروي همگان قرار داده‌است. پديده‌اي كه شيوه‌ی انجام فعاليت‌هاي بازرگاني را تغيير داده و تجارت را از حالت سنتي خود خارج نموده‌است. دليل اصلي اين امر را مي‌توان تغییر ابعاد زمان و مكان در بازرگاني الكترونيك دانست كه اين موضوع خود باعث كاهش هزينه‌هاي تجاري مختلف و افزايش بهره‌وري گرديده، راز و رمز گسترش اين پديده نيز درك همین مطلب است.بازرگاني الكترونيك يعني انجام معاملات ازطريق شبكه يا خريد و فروش محصولات و خدمات از طريق فروشگاه‌هاي اينترنتي؛ اين موارد مي‌تواند شامل خريد و فروش محصولات و خدمات از طريق فروشگاه‌هاي اينترنتي، خريد و فروش عمده يا جزئی كالاها، ارائه‌ی خدمات به مشتريان و موارد ديگر تجاري مانند تبادل كالا با كالا و راه‌اندازي مناقصات و مزايدات باشد. به‌طور كلي مي‌توان تراكنش‌هاي مالي، بازرگاني، اطلاعاتي و خدماتي ميان مؤسسات، خريداران و جوامع مجازي را در قالب بازرگاني الكترونيك گنجاند. از مزاياي بازرگاني الكترونيك مي‌توان به اين موارد اشاره كرد: افزايش میزان فروش و درآمد، افزايش سطح رفاه مشتریان، ايجاد فرصت‌هاي جديد شغلي، عدم وجود محدوديت زماني در دسترسي شبانه‌روزي به منابع، جهاني‌کردن بازرگاني و برداشتن مرزها، سرمايه‌گذاري اينترنتی، بازرگاني بدون كاغذ، ايجاد فرصت‌هاي تجاري جديد براي منابع و بنگاه‌هاي بازرگاني،كاهش هزينه‌هاي تبليغاتی، دسترسي سريع به اطلاعات،كاهش هزينه‌هاي سرمايه‌ای و ايجاد رقابت در سطح بين‌الملل، خدمات بانكي اينترنتي و …
– ارائه‌ی آدرس نمایشگاه‌ها و فروشگاه‌های عرضه‌کننده‌ی محصولات ترکه‌بافی در پایگاه‌های اینترنتی.
– ارائه‌ی آمار و اطلاعات مربوط به پیش‌کسوتان، ترکه‌بافان و محصولات این هنرصنعت در پایگاه‌های اینترنتی.
– معرفی آمار و اطلاعات مربوط به جوانب ترکه‌بافی به شیوه‌های گوناگون در روزنامه‌های محلی و خبرنامه‌های داخلی وزارت میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری.
– نصب ویترین مخصوص (با جلوه‌ی بصری بالا و حجم کم) برای نمایش محصولات و اطلاعات مربوط به معرفی ترکه‌بافی در ادارات و نهادهای دولتی.
– توجیه نمایشگاه‌ها و فروشگاه‌های صنایع دستی جهت تأکید و تمرکز بر معرفی و فروش محصولات ترکه‌بافی خوزستان.
بازارداری به‌معنی داشتن دید درازمدت در بازار است. یعنی به‌گونه‌ای در بازار باید عمل کنیم که انگار می‌خواهیم ۱۰۰ سال در بازار حضور داشته باشیم. روش‌ها، راهکارها و امکاناتی که به‌کار می‌گیریم باید به گونه‌ای باشد که بتوانیم در بازار حضور مستمر و مداوم داشته باشیم. به عبارتی، برای حضور مستمر در بازار لازم است تدابیری اندیشیده شود که همیشه رضایت مشتری جلب شود.
برای بازارداری ترکه‌بافی، می‌توان به این موارد اشاره کرد:
با فروش چند قطعه محصول ترکه‌بافی، یک قطعه به‌صورت رایگان به مشتری اهدا شود؛ درهنگام فروش، انواع هدایا ازجمله تقویم از آثار صنایع دستی منطقه‌ی تولید یا بسته کوچکی از مواد اولیه یا ابزراهای ساده و … به‌عنوان هدیه برای کودکان و یا نوجوانان اهدا شود.
لوح‌های فشرده‌ی تبلیغاتی پیرامون محصولات ترکه‌بافی و سایر محصولات صنایع دستی و با موضوع معرفی منطقه‌ی تولید نیز می‌تواند در بسته‌ی اهدایی قرار گیرد.
۱-۲--۲- مدیریت در تولید
برای مدیریت در تولید محصولات ترکه‌بافی، لازم است اقدامات زیر انجام شود:
الف- راه‌اندازی کارگاههای متمرکز ترکه‌بافی برای تولید انبوه و استاندارد محصولات ترکه‌بافی ازسوی نهاهای دولتی و غیردولتی مرتبط:
ب- تنوع‌بخشی به محصولات ترکه‌بافی از نظر فرم و کاربرد:
پ- تنوع‌بخشی به محصولات برمبنای شاخص‌های فرهنگ و ادبیات بومی مناطق تولید و سایر مناطق کشور:
ث- بهره‌گیری از ایده‌ی مجموعه‌سازی در تولید:
ج- به‌روزرسانی مهارت‌ها و فنون و رعايت استانداردها در ترکه‌بافی:
۲-۲- فروش
عامل دیگر برای توسعه‌ی تولید در ترکه‌بافی خوزستان، مسئله‌ی فروش محصولات ترکه‌بافی است.
۱-۲-۲- مدیریت در روش توزیع و فروش و انتقال محصولات
در این زمینه، باید برنامه‌ی مشخصی را در توزیع و فروش و انتقال محصولات ترکه‌بافی اعمال کرد. به این‌منظور موارد زیر پیشنهاد می‌شود:
– حضور در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی؛
– ارائه‌ی تخفیف به مناسبت‌های گوناگون (نوروز، کریسمس و …)؛
– ارائه‌ی سیستم توزیع منسجم و منظم با بستن قرارداد با بیمه‌های حمل‌و‌نقل ؛
– ارائه‌ی محصولات ترکه‌بافی ازطریق تلفن و اینترنت؛
– اعتمادسازی برای مشتری از راه‌های مختلف ازجمله به‌صورت شفاهی و ازطریق تبلیغ محصول توسط فروشنده و یا ازطریق برندسازی؛
– تنظیم قیمت تمام‌شده‌ی محصولات ترکه‌بافی نسبت به محصولات ماشینی مشابه:
۲-۲-۲- مدیریت در تبلیغات
مدیریت در تبلیغات، از مهمترین موارد پیشنهادی است که توضیح کاربردی آن پیش‌تر آمد و در این‌جا توضیحات بیشتری ارائه می‌شود:
۱-۲-۲-۲- پیشبرد فروش
در مدل‌های بازاریابی، پیشبرد فروش، سومین جزء از آمیزه‌ی بازار است. پس از این‌که محصولات ترکه‌بافی تولید و قیمت‌گذاری شد، مرحله‌ی بعد شناساندن آنها به بازار است. در این جزء به مفاهیم انواع تبلیغات، برندسازی و روابط عمومی اشاره شده و طرح بازاریابی محصولات ترکه‌بافی تدوین می‌شود.
در طراحی مدل‌های پیشبرد فروش، باید این نکته را مدنظر داشت که تبلیغات، صرفاً شامل تبلیغات تلویزیونی، محیطی یا رسانه‌ای (روزنامه و مجله) نیست. بلکه هر چیزی که محصولی را در ذهن مشتری متبلور سازد و بارقه‌ای از علاقه‌مندی به خرید آن را در او پدید آورد، تبلیغات محسوب می‌شود. همچنین، با دیدگاه توسعه‌ی صادرات محصولات ترکه‌بافی، باید راه‌حل‌های بومی به راه‌حل‌های ملی و بین‌المللی تبدیل شود.
برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های صنایع دستی ایران در نقاط مختلف جهان؛ بسیاری از محصولات، مورد نیاز بازارهای زیادی در سطح کشور یا جهان هستند؛ اما به علل زیر، فروشی در این بازارها اتفاق نمی‌افتد:
– بازار از وجود چنین کالایی بی‌خبر است (این حالت تا زمانی است که بازار از محصول مطلع شود)؛
– بازار از محصول مطلع است اما شبکه‌ی توزیعی وجود ندارد (این حالت معمولاً به درازا نمی‌کشد و محصول به بازار می‌رسد)؛
– بازار از محصول مطلع است، امکان ایجاد شبکه‌ی توزیع هم وجود دارد؛ اما دسترسی به کالا وجود ندارد (این حالت با توجه به شرایط، ادامه پیدا کرده یا پایان می‌یابد).
مورد اول، از موارد عمده‌ای است که بازار محصول یا خدمت محدود می‌شود؛ راه‌حل خلاصه در یک جمله که نحوه‌ی عملکردهای فراوان دارد «معرفی محصول به بازارهای جدید است» که مقوله‌ی معرفی محصول، خود دارای روش‌های زیاد است.
در سراسر جهان بازارهایی وجود دارند که صنایع دستی مختلف ایرانی برای آنها مطلوب است. دلیل آن نیز فرهنگ هنرپسند (با دید سنتی) در این کشورها است. شناسایی دقیق این کشورها و ملل باید توسط دفاتر رایزنی فرهنگی و تجاری ایران در سراسر جهان صورت‌گیرد و به اطلاع متصدیان امر توسعه‌ی صادرات محصولات صنایع دستی برسد.
۲-۲-۲-۲- ایجاد برند
با توجه به اهمیت فراوان و روزافزون برند در بازار تجاری جهان (چه در تولید انبوه و چه در صنایع دستی) لازم است محصولات ترکه‌بافی نیز برندهای معتبر مختلف داشته باشد تا بتواند از فواید و مزایای برند در عرصه‌ی جهانی استفاده کند.
اصلی‌ترین و بارزترین ویژگی استفاده از برند، شناساندن آن در ذهن مشتریان در زمان استفاده از محصول است. بدین معنی که در ذهن مشتری، تصویر محصول (با ویژگی‌های جذاب فنی، کیفی و طراحی) با تصویر برند همراه شده، سپس تبلیغات برجسته‌سازی برند انجام می‌شود.
در حال حاضر، محصولاتی سنتی در کشور وجود دارد که از این ابزار مؤثر بازاریابی استفاده می‌کنند؛ محصولاتی مانند فرش شفقی تبریز، شیرینی‌های حاج خلیفه رهبر یزد و فرش عظیم‌زاده تبریز.
سهم بازار مناسب موارد بالا (چه داخلی و چه خارجی)، نشان‌دهنده‌ی تأثیر ایجاد برند برای محصولات صنایع دستی است. یکی از مهمترین نتایجی که برای برون‌رفت از وضعیت رکود، پیشنهاد و از نتایج کلیدی پژوهش هم محسوب می‌شود، توجه به این نکته است که چگونه برای ترکه‌بافی خوزستان، برند ایجاد کنیم؛ بنابراین، در این راستا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
الف- با توجه به هزینه‌های لازم در ثبت و تبلیغات برند، لازم است تعدادی از تولیدکنندگان حول یک تعاونی گرد آیند و با ایجاد یک برند، محصولات خود را تحت آن برند تولید کنند. البته اگر تولیدکنندگانی وجود دارند که حجم تولید حداقلی لازم را دارند، می‌توانند به تنهایی این اقدام بازاریابی را انجام دهند.
ب- همه‌ی تبلیغات جاری داخلی و خارجی و فنون بازاریابی، در قالب تبلیغات برند قابل اجراست. لذا مواردی که گفته خواهد شد با مبنا قراردادن امکان تبلیغ محصولات ازطریق برند مطرح می‌شود. در همه‌ی محصولات و بسته‌بندی‌ها، باید عنوان یا علامت تجاری برند الصاق شود.
با توجه به نیاز به شناخت بازارهای مختلف (که لازمه‌ی آن کسب دانش توسعه‌یافته‌ی کسب‌وکار و صرف هزینه‌های پژوهشی است) و سرمایه‌گذاری اولیه‌ی میدانی که تا حصول به نتیجه، زمان‌بر است؛ فعالان عرصه‌ی ترکه‌بافی باید اطمینان‌های اولیه از به ثمر رسیدن فعالیت خود در عرصه‌ی توسعه‌ی فروش (و به‌ویژه صادرات) محصولات این صنایع را داشته باشند تا فارغ از نگرانی‌های حاشیه‌ای، به اصل فعالیت توسعه‌ای خود بپردازند. حمایت‌های مادی و معنوی در حوزه‌ی توسعه‌ی فروش و صادرات محصولات ترکه‌بافی باید در دستور کار مراجع قرار گیرد، به‌شرح زیر است:
– انجام پروژه‌های پژوهشی مرتبط با تولید و فروش محصولات ترکه‌بافی به صورت متمرکز و با همکاری پژوهشگران دانشگاهی؛
– بررسی بازارهای بین‌المللی توسط مراکز رایزنی فرهنگی و تجاری برای بررسی امکان ایجاد شبکه‌ی توزیع مطمئن محصولات ترکه‌بافی؛
– حمایت مالی از راه‌اندازی تعاونی‌های تولید و فروش محصولات ترکه‌بافی؛
– حمایت مالی از استفاده از فناوری‌های نو در عرصه‌ی تجارت الکترونیک محصولات ترکه‌بافی؛
– حمایت مالی از راه‌اندازی مراکز آموزشی صنایع دستی؛
– بهبود تسهیلات صادرات محصولات ترکه‌بافی و حمایت از راه‌اندازی شبکه‌های توزیع ثابت در عرصه‌ی بین‌المللی؛
– حمایت از تبلیغ محصولات صنایع دستی؛
اولویت استفاده از این حمایت‌های مالی باید در ابتدا در اختیار تعاونی‌ها، مجامع صنفی، اتحادیه‌ها و تولیدکنندگان مطرح صنایع دستی قرار گیرد تا تولیدکنندگان و فروشندگان خرده به سمت تجمیع فعالیت‌های خود برای استفاده از این حمایت‌ها بروند که خود این تجمیع، نتایج مطرح‌شده را در بخش‌های مختلف این آمیزه بازار، به همراه دارد.
۳-۲- آموزش
امروزه، پیشرفت و توسعه‌ی کشورها، سازمان‌ها و مؤسسه‌های کوچک و بزرگ، در گرو علم و دانش بشری است. افزایش علم و دانش و تغییرات پرشتاب موجب شده که سازمان‌ها، آموزش و پرورش را در رأس برنامه‌های خود قرار دهند، زیرا آموزش و پرورش یکی از مهمترین عوامل توسعه‌ی کشورها است.
زیربنای توسعه‌ی کشورها و سازمان‌ها، با خلاقیت و نوآوری منابع انسانی مرتبط است و با توجه به اهمیت آموزش، این مقوله هم در تولید و هم در فروش محصولات ترکه‌بافی خوزستان نقش بسزایی دارد. با توجه به مطالب پیشین، می‌توان پیشنهادهایی در تمام حوزه‌های مربوط به تولید و فروش عنوان کرد:
– آموزش در زمینه‌ی تولید و فروش؛
برقراری ارتباط با دانشگاه‌ها و مؤسسات هنری در زمینه‌ی طراحی محصولات ترکه‌بافی و بهینه‌سازی مواد اولیه؛
راه‌اندازی مدارس و مراکز هنری تخصصی در رشته‌ی ترکه‌بافی؛
آموزش استفاده از صفحات مجازی اینترنتی برای تبلیغات به تولیدکنندگان و فروشندگان؛
آموزش آخرین پیشرفت‌های تکنولوژی در زمینه‌ی ابزار به تولیدکنندگان برای تسهیل در امر تولید؛
آموزش راهکارهای بازاریابی، بازارسازی و بازارداری علمی به فروشندگان و تولیدکنندگان؛
آموزش ترکه‌بافان جوان در زمینه‌ی طراحی در راستای حفظ اصالت‌ها و مهارت‌های فنی؛
آموزش قوانین و مناسبات اداری با هدف حفظ حقوق تولیدکنندگان.